Παρασκευή, Δεκεμβρίου 15, 2006

ΠΕΡΕΚ - Δυο Λόγια

Όταν πριν από κάποιο καιρό ο φίλος Μαρκ είχε προτείνει στο blog του το βιβλίο του Ζορζ Περέκ «Ζωή: Οδηγίες Χρήσεως» κι εγώ αποφάσισα να το διαβάσω, ήταν αδύνατον να φανταστώ αυτό που θ` αντιμετώπιζα κι αυτό που τελικά θα ανακάλυπτα. Τελείωσα το βιβλίο σχεδόν εκστασιασμένη και, καθώς τότε εγώ δεν είχα ακόμη blog, ζήτησα απ` τον Άγγελο να γράψω κάτι γι` αυτό στο δικό του, πράγμα που δεν μου αρνήθηκε.
Πριν λίγες μέρες διάβασα ένα ακόμη βιβλίο του Περέκ, το "Χορείες Χώρων" και η πλάκα που παθαίνω επαναλαμβάνεται!

Είναι πολλοί οι καλοί συγγραφείς. Πάρα πολλοί, ευτυχώς για μας. Είναι όμως και κάποιοι που σου κάνουν ένα κλικ παραπάνω. Που λες∙ «Αυτόν τον άνθρωπο-συγγραφέα θα `θελα να τον γνωρίζω προσωπικά.» Κάτι τέτοιο έπαθα κι εγώ με τον Περέκ. Θα `θελα πάρα πολύ να μπορούσα να συνομιλήσω μαζί του, να τον ρωτήσω ένα σωρό πράγματα! Θεωρώ τα βιβλία του μαθήματα Λογοτεχνίας κι αν σπούδαζα κάτι τέτοιο, θα `θελα να `ταν αυτός ένας από τους καθηγητές μου.
Δυστυχώς, αυτή η επιθυμία, όσο βαθιά κι αν είναι, δεν πρόκειται να πραγματοποιηθεί, αφού ούτε κι ο εκπληκτικός αυτός τύπος δεν μπόρεσε να ξεφύγει από τη μοίρα όλων των θνητών.
Μόνο που, όσο διαβάζω κάποιο βιβλίο του, δεν μπορώ με τίποτα να πιστέψω ότι δεν υπάρχει πια! Βιβλία που γράφτηκαν χρόνια πριν κι εγώ τα νιώθω πιο σύγχρονα από σύγχρονα, σχεδόν προπορευόμενα της εποχής μας, ως στυλ γραφής, ως σκέψη – ιδέα – σύλληψη, πρωτοτυπία. Είναι ολοζώντανος. Δεν τον διαβάζω∙ τον ακούω να μου τα λέει σχεδόν μέσα στ` αφτί μου. Δεν είναι ανάγνωση, είναι ενέργεια. Διαβάζω και τον ακολουθώ με τα ίδια μου τα βήματα σ` αυτά που περιγράφει, που διηγείται, που ζει. Περπατάω μαζί του στους, γνώριμους πλέον και σ` εμένα, δρόμους του Παρισιού, προσπαθώντας δίπλα του να το διασχίσω από τη μια άκρη ως την άλλη, περνώντας μόνο από δρόμους που τ` όνομά τους αρχίζει από “C”. Μπαίνω στα δωμάτια που μπαίνει, κάθομαι στο τραπεζάκι του γωνιακού καφέ απ` όπου παρατηρεί την κίνηση γύρω του…

Ποτέ οι περιγραφές δεν ανήκαν στις προτιμήσεις μου. Μέχρι και σειρές μου ερχόταν να πηδήξω όταν τις συναντούσα. Όμως στον Περέκ η περιγραφή είναι απόλαυση!
Είναι δίψα και προσμονή! Είναι και πρόκληση!

(Εξού και το προηγούμενο post μου, κάτι σαν ελάχιστος φόρος τιμής σ` έναν μεγάλο συγγραφέα, σ` έναν απίστευτα διασκεδαστικό τύπο, σ` έναν φίλο.)

Οι συνειρμοί που κάνει γύρω απ` ό,τι περιγράφει, οι υποθέσεις του και το αυτονόητο του εφικτού των λόγων του, συναρπάζει.
Λόγος που ρέει. Έργα που ενδείκνυνται τόσο για μία απολαυστικότατη ανάγνωση, όσο και για βαθύτερη μελέτη και για πρακτική άσκηση περιγραφής, καταγραφής, παρατηρητικότητας, οπτικής αντίληψης και αντίληψης γενικότερα.

Σ` ευχαριστώ Άγγελε!

Σ` ευχαριστώ Περέκ! Είδες; Ούτε ένα «κλπ»!

Το
«Χορείες Χώρων» κυκλοφορεί από τις εκδόσεις ΥΨΙΛΟΝ σε μετάφραση -ποιου άλλου;- του Αχιλλέα Κυριακίδη.


2 σχόλια:

amarkos είπε...

Φένια μου μπορεί να μην έχω διαβάσει αρκετά ως τα εικοσιέξι μου και να μη συμφωνώ και πολύ με τη λογική των τοπ τεν, αλλά ο Περέκ μας ιεραρχείται ψηλά στη λίστα των απανταχού Σπουδαίων.

Κι έχω την αίσθηση ότι έχουμε ακόμα πάρα πολλά να ανακαλύψουμε γι' αυτόν.

Όσο για τον Κυριακίδη, ετοιμάζω εκτενές αφιέρωμα, αν και φοβάμαι πως ό,τι και να γράψω θα τον αδικήσω.

Ανώνυμος είπε...

Τώρα που ήμασταν στην Πάτρα για τον Ζοζέ Σαραμάγκου, ο Μεγάλος αυτός Άνθρωπος (και δεν εννοώ την ηλικία) και Λογοτέχνης είπε: "Κάθε συγγραφέας κάνει έργα, λίγο πολύ, σχετικά με τη χώρα του. Εκείνος όμως που κάνει ένα έργο παγκόσμιο είναι ο μεταφραστής."

Νομίζω πως αυτή η φράση συμπυκνώνει όλη τη σημασία που έχει η δουλειά που κάνει ένας μεταφραστής. Κι όταν μιλάμε για μεταφραστές όπως η Ψυλλιά ή ο Κυριακίδης, ένα αφιέρωμα είναι η ελάχιστη αναγνώριση που μπορούμε να προσφέρουμε.

Επομένως, πράξτο!