Ζοζέ Σαραμάγκου - πρώτες πινελιές

Στις 28/3/1999, σε συνέντευξη που έδωσε στο «ΒΗΜΑ», στον κ. Λάλα, ο νομπελίστας μας Ζοζέ Σαραμάγκου
(λέω «μας» γιατί θεωρώ ότι ανήκει στην ανθρωπότητα κι όχι σ` έναν μονάχα τόπο)
ανάμεσα σε πολλά και σημαντικά άλλα, ρωτήθηκε και αν υπήρξε ένα δυνατό στοιχείο στην οικογένειά του που να τον επηρέασε στον τρόπο με τον οποίο έχει μάθει να βλέπει τον κόσμο.

«Αν κάποιος με επηρέασε, ήταν οι παππούδες μου από την πλευρά της μητέρας μου οι οποίοι ήταν χοιροτρόφοι. Θα σας πω δυο ιστορίες που πιστεύω πως με επηρέασαν πολύ στη ζωή μου… Οι παππούδες μου είχαν γουρουνάκια τα οποία μεγάλωναν και πουλούσαν. Από αυτό ζούσαν οι άνθρωποι. Αυτό που μου έκανε κάποτε μεγάλη εντύπωση ήταν το εξής: Μια μέρα που έκανε πολύ κρύο ένα γουρουνάκι, το πιο αδύναμο, κινδύνεψε να πεθάνει… Ο παππούς μου το είδε και το έφερε μέσα στο σπίτι… Το βράδυ το έβαλαν στο κρεβάτι τους ανάμεσα στον παππού και στην γιαγιά να κοιμηθεί, στα ζεστά, κάτω από τα σκεπάσματά τους. Υπάρχει και μια άλλη ιστορία που με καθόρισε: Όταν ο παππούς μου κάποια στιγμή αισθάνθηκε πολύ άρρωστος και τον πήγαν στη Λισαβόνα, προτού φύγει, πήγε σε ένα κτηματάκι με κάτι δέντρα που είχε, και αυτός ο άνθρωπος, ο απλός, ο χοντροκομμένος, που δεν ήξερε τίποτα από τον κόσμο, που τον κοίταζες κι έλεγες «πού την κρύβει τόση ευαισθησία;», αγκάλιασε έναν έναν τους κορμούς όλων των δέντρων και έκλαψε με βαθιά αναφιλητά… Έτσι αποχαιρέτησε τα δέντρα του. Αυτά τα ανεξήγητα γεγονότα με καθόρισαν…»

Έχω πολλά να πω! Πολλά…Πολλά…
Γι` αυτήν την συγκλονιστική και καθοριστική, για μένα, εμπειρία, της 18ης Δεκεμβρίου 2006,
όταν ο Ζοζέ Σαραμάγκου ήρθε στην Πάτρα για να παρουσιάσει την ιστορία του για μεγάλα και μικρά παιδιά «Το μεγαλύτερο λουλούδι του κόσμου» κι ειχα την τύχη, μαζί με τον Tertuliano, να παρευρεθώ στην παρουσίαση αυτή αλλά και στην συνέντευξη τύπου που έδωσε.
Είμαι όμως ακόμη σε στάδιο επεξεργασίας όλων των πληροφοριών που δέχτηκα, όλων των συναισθημάτων που ένιωσα, όλων των εντυπώσεων που αποκόμισα. Θα τα ξεδιπλώσουμε όλα σύντομα. Ήθελα όμως να κάνω μια εισαγωγή, όσο ακόμα είναι φρέσκο φρέσκο και νομίζω πως τα λόγια του αυτά στον κ. Λάλα είναι, για όσους τους διακρίνει κάποιος βαθμός ευαισθησίας, αρκετά αποκαλυπτικά γι` αυτό που είναι αυτός ο Άνθρωπος.
Αφήνω λοιπόν αυτές τις πρώτες πινελιές… Για όσους μπορούν να καταλάβουν…